Gas bồn công nghiệp, cụ thể là khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG), là nguồn năng lượng quan trọng và phổ biến trong nhiều nhà máy sản xuất hiện nay. Tuy nhiên, do đặc tính dễ cháy, nổ và áp suất cao khi lưu trữ, việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn trong thiết kế, lắp đặt, vận hành và bảo trì hệ thống bồn gas công nghiệp là điều bắt buộc để đảm bảo an toàn cho người lao động, thiết bị và môi trường xung quanh.
Một trong những tiêu chuẩn an toàn quan trọng đầu tiên là tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí dầu mỏ hóa lỏng. Cụ thể như TCVN 7441:2004 về yêu cầu thiết kế và lắp đặt hệ thống cung cấp LPG; TCVN 5687:2020 quy định về hệ thống thông gió cho khu vực đặt gas; và QCVN 06:2022/BXD về an toàn cháy cho nhà và công trình. Ngoài ra, nghị định 136/2020/NĐ-CP cũng quy định chi tiết về phòng cháy chữa cháy liên quan đến khí LPG.
Về vị trí lắp đặt bồn gas công nghiệp, các nhà máy bắt buộc phải đảm bảo khoảng cách an toàn từ bồn chứa đến các công trình lân cận, đường giao thông và khu dân cư theo quy định để tránh nguy cơ cháy nổ lan rộng. Đồng thời, vùng đặt bồn phải thoáng khí, tránh tuyệt đối ánh nắng trực tiếp hay nơi tích tụ khí gas. Khu vực này cũng không được chứa vật liệu dễ cháy nổ và phải thiết kế hệ thống thông gió, làm mát phù hợp nhằm ngăn ngừa sự tăng áp suất trong bồn chứa.
Trang bị hệ thống cảnh báo rò rỉ gas là bắt buộc, bao gồm báo động âm thanh, đèn cảnh báo và tín hiệu từ xa để kịp thời phản ứng khi có sự cố. Hệ thống bồn gas phải có van an toàn, van một chiều, van khóa khẩn cấp được bảo trì định kỳ, đảm bảo hoạt động trơn tru khi cần thiết. Hệ thống điều khiển trung tâm cũng cần có nguồn điện dự phòng để vận hành bình thường trong mọi tình huống.
Về phòng cháy chữa cháy, nhà máy phải trang bị đầy đủ bình chữa cháy CO₂, bình bột, hoặc hệ thống chữa cháy tự động phù hợp với quy mô và đặc điểm bồn chứa. Thực hiện diễn tập phương án chữa cháy định kỳ giúp nâng cao kỹ năng và phản ứng nhanh của nhân viên khi có sự cố. Ngoài ra, việc nối đất và chống sét cho bồn chứa gas cũng là tiêu chuẩn bắt buộc nhằm tránh nguy cơ cháy nổ do tia lửa điện.
Kiểm định an toàn định kỳ do các cơ quan có thẩm quyền thực hiện là một phần không thể thiếu. Nhà máy cần lưu giữ hồ sơ thiết kế, bản vẽ hoàn công, biên bản nghiệm thu phòng cháy chữa cháy và các giấy chứng nhận kiểm tra bảo dưỡng để đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định.
Nhân viên vận hành hệ thống gas bồn công nghiệp phải được đào tạo bài bản, cấp chứng chỉ về vận hành và phòng cháy chữa cháy. Họ phải hiểu rõ quy trình, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vận hành an toàn cũng như xử lý kịp thời các tình huống sự cố.
Tóm lại, khi sử dụng gas bồn công nghiệp trong nhà máy, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn về thiết kế, lắp đặt, cảnh báo, phòng cháy chữa cháy, vận hành và kiểm định là yếu tố sống còn để bảo vệ con người và tài sản. Một hệ thống an toàn, đầy đủ trang thiết bị và nhân sự được đào tạo chuẩn sẽ giúp doanh nghiệp vận hành ổn định, tránh rủi ro cháy nổ nghiêm trọng.